Κάθε απόγευμα ο νεαρός ψαράς έβγαινε στ’ ανοιχτά κι έριχνε τα δίχτυα του. Ένα απόγευμα έτυχε να πιαστεί στα δίχτυα του μια γοργόνα. Με αντάλλαγμα την ελευθερία της, η γοργόνα υπόσχεται να εμφανίζεται κάθε μέρα κοντά στη βάρκα του ψαρά και με το τραγούδι της να κάνει τα δίχτυα του να γεμίζουν ψάρια. Με τον καιρό ερωτεύονται και ο ψαράς αποφασίζει να ζήσουνε μαζί ευτυχισμένοι στα βάθη της θάλασσας.
Η γοργόνα όμως ανήκει στα ξωτικά της θάλασσας και τα στοιχειά της θάλασσας και των δασών δεν έχουν ψυχή. Για να ζήσουν μαζί στα βάθη της θάλασσας ο ψαράς πρέπει να αποχωριστεί την ψυχή του. Δεν ξέρει όμως με ποιό τρόπο να το κάνει. Αρχικά απευθύνεται στον εφημέριο της εκκλησίας, και έπειτα στους εμπόρους της αγοράς. Κανείς όμως δεν μπορεί να τον βοηθήσει, οπότε αποκαρδιωμένος απευθύνεται στη νεαρή μάγισσα του χωριού και την πείθει να του αποκαλύψει τον τρόπο.
[...] «Ας είναι, δικιά σου είναι η ψυχή και όχι δικιά μου. Καν’ την ό,τι θέλεις». Κι έβγαλε από το ζωνάρι της ένα μικρό μαχαίρι που είχε λαβή από δέρμα πράσινης οχιάς και του το έδωσε.
«Αυτό που οι άνθρωποι ονομάζουν σκιά του σώματος δεν είναι η σκιά του σώματος, αλλά το σώμα της ψυχής. Στάσου στην ακροθαλασσιά με την πλάτη γυρισμένη στο φεγγάρι, κόψε γύρω από τα πόδια σου τη σκιά σου, που είναι το σώμα της ψυχής σου, και πρόσταξε την ψυχή σου να σε αφήσει και θα το κάνει».
Ο ψαράς έκανε όπως του έταξε η μάγισσα και η σκιά εμφανίστηκε μπροστά του. Στάθηκε μπροστά του και ήταν ολόιδια μ’ αυτόν. Τον παρακάλεσε να μην την αφήσει χωρίς καρδιά στο σκληρό κόσμο. Ο ψαράς της το αρνήθηκε και για να την παρηγορήσει συμφώνησε να συναντηθούν σε ένα χρόνο στην ίδια παραλία. Έτσι είπε και χάθηκε μέσα στη θάλασσα.
Η σκιά του απαρηγόρητη στράφηκε προς την Ανατολή, το βασίλειο της σοφίας, σκεπτόμενη ότι ο αφέντης της θα δεχτεί να την αφήσει να επιστρέψει πίσω στο σώμα του αν του χάριζε την αιώνια σοφία. Κι έχοντας αυτά κατά νου, κατάφερε με δόλιο τρόπο να κάνει δικό της το μυστικό της σοφίας. Έπειτα η ψυχή αναζήτησε τον πλούτο. Τον επόμενο χρόνο η ψυχή επέστρεψε τάζοντας στον ψαρά τα πλούτη και τη σοφία όλου του κόσμου παρακαλώντας τον να την αφήσει να επιστρέψει στο σώμα του, αλλά και πάλι δεν βρήκε ανταπόκριση. Τον επόμενο χρόνο η ψυχή περιπλανήθηκε στον κόσμο και το κενό της καρδιάς της γέμισε με μίσος και κακία. Αποφάσισε να εξαπατήσει το νεαρό ψαρά. Επέστρεψε στην παραλία και αυτή τη φορά του έταξε να τον πάει στη γειτονική πόλη να δούνε τον πιο μαγικό χορό από μια νεαρή χορεύτρια. Ο ψαράς που τόσο καιρό δίπλα στη γοργόνα του είχε ξεχάσει πως είναι να περπατάς και να αισθάνεσαι τη γη που πατάς, λύγισε και δέχτηκε την πρότασή της με τον όρο να ξαναγυρίσει στην αγαπημένη του μετά από δυο μέρες. Έτσι την άφησε να επιστέψει στο σώμα του.
Όμως η σκιά δεν του αποκάλυψε ότι μια φορά στη ζωή του μπορεί κανείς αποχωριστεί την ψυχή του και ότι, αφού της επιτρέψει να γυρίσει στο σώμα του, δεν μπορεί να την αποχωριστεί ποτέ ξανά. Αγνοώντας την αλήθεια ο ψαράς περιπλανήθηκε μαζί της τρεις μέρες, διαπράττοντας πολλά αδικήματα. Αφού κατάλαβε την απάτη που του σκάρωσε η ψυχή του, την πρόσταξε να βγει από το σώμα του, αλλά μάταια.
Ανήμπορος να αποχωριστεί την ψυχή του, αποσύρεται σε μια παραλία, ώσπου μια μέρα το κύμα ξεβράζει το άψυχο σώμα της αγαπημένης του. Αφού δεν μπόρεσε να είναι μαζί της στη ζωή, αποφασίζει να δώσει τέλος στη ζωή του και να ζήσει μαζί της στη αιωνιότητα.
Ο ψαράς και η σκιά του, Οσκαρ Ουάιλντ
******
Η σκιά δεν είναι η ελλειψη του φωτός, αλλά η συμπληρωματική ολοκλήρωσή του. (Γκαίτε)
Είμαστε η σκιά του εαυτού μας και θα υπάρχουμε όσο υπάρχει φως. (Λουίς Σεπούλβεδα)
Η σκιά στον πραγματικό κόσμο - σε αντίθεση με τον κόσμο του παραμυθιού, του μύθου και του θεάτρου σκιών, το οποίο συνιστά ιδιαίτερη περίπτωση - εμφανίζεται ως αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού μας, μας ακολουθεί και αποδίδει πιστά την κάθε μας κίνηση. Γονείς της είναι η ύλη και το φώς.
Η σκιά, ένα στοιχείο άυλο αλλά υπαρκτό, έχει τη δύναμη να γεννάει μύθους συνεχίζοντας να εντυπωσιάζει μικρούς και μεγάλους. Η χρήση ενός στοιχείου τόσο αινιγματικού και μυστηριώδους, δίνει συμβολικές προεκτάσεις και ερμηνείες στο έργο του Oscar Wilde.
